سلستین چیست و چه کاربردی دارد؟
سلستین (Celestine) یا سلستیت (Celestite) با فرمول شیمیایی SrSO4، تشکیل شده از سولفات استرانسیم است؛ دلیل این نامگذاری این است که گاهی به رنگ آبی لطیفی، دیده شدهاست.
این کانی شکننده، به شکلهای بلوری یا گاهی الیافی تشکیل میشود. میتوان آن را در تمام جهان مانند: آلمان، بریتانیا، ایتالیا، چکواسلواکی و … و در مقدار کم پیدا کرد.
نوع آبی آن در ماداگاسکار یافت شدهاست. بزرگترین سلستین با نام ژِئُد، در دریاچه ایری در اوهایو پیدا شده که قطر پهنترین نقطه آن ۳۵ پا (فوت) است.
محصول تولیدی از سلستین یا همان استرانسیوم که نوعی محصول فلزی به شمار میآید،در صنایع مختلف همچون ساخت لامپهای فلوئورسنت و لامپ تصویری تلویزیونهای رنگی و همچنین ساخت آتش زنه مورد استفاده قرار میگیرد.
ترکیبات دارویی ساخته شده با استرانسیم مشکلات بینایی، شنوایی، زبانی و هم چنین مشکلاتی مانند سردرد را کاهش می دهد. استفاده از ترکیبات آن حتی در روانپزشکی نیز کاربرد دارد از جمله برای درمان استرس حاد استفاده شده و سبب بالا رفتن مهارت سخنوری و درک مفاهیم نیز می شود.
استفاده در پالایش و تولید شمش روی با خلوص بالا در صنعت الکتروسرامیک موجب افزایش مقاومت سرامیک می شود در صنایع نظامی برای تولید منور و برخی مهمات و هم چنین در صنایع شیشه و بلورسازی استفاده می شود.
گستره پهنههای معدنی در سراسر ایران وجود دارد و با توجه به شرایط جوی حاکم بر آن منطقه نوع مواد معدنی متفاوت خواهد بود.
معادن آن در نقاط مختلف کشور وجود دارد که میتوان به کویر نمک، بهبهان، بوشهر، گنبدهای نمکی، زاگرس، قم، ایران مرکزی یعنی جنوب شرقی دشت ورامین اشاره کرد. همچنین در چند سال گذشته یک کانسار با ذخایر فراوان در استان سمنان شناسایی و مورد اکتشاف قرار گرفته است.
سلستین از جمله محصولات معدنی است که به دلیل روباز بودن معادن آن استخراج از آن آسان بوده و نیاز به تجهیزات خاص و پیچیده ندارد به گونهایکه سالانه میزان قابل توجهی از این محصول از معادن برداشتشده و به کشورهایی همچون هند، اوکراین، تاجیکستان و… صادر میشود.
در واقع سلستین تنها کان سنگی است که ذخایر آن به صورت رسوبی یافت شده و از آن استرانسیوم تولید میشود. نکتهای که در خصوص این کانی وجود دارد قرار گرفتن در محیط تبخیری است که با نور خورشید میزان تغلیظ این ماده افزایش پیدا میکند. همچنین از سوی دیگر میتوان با استفاده از ولکانیکها و که میتوان با قرار گرفتن در زیر دریا با افزایش غلظت زمینه را برای تبدیل آن به سولفات فراهم کرده تا بتوان آن را در صنایع مختلف مورد استفاده قرار داد.